Ad limina Apostolorum

Przed wizytą аd limina Apostolorum biskupów Białorusi do Watykanu, przewidującej sprawozdanie hierarchów o stanie swoich diecezji, przewodniczący Konferencji Katolickich Biskupów na Białorusi arcybiskup Tadeusz Kondrusiewicz w wywiadzie dla „Słowa Życia” opowiedział o ogólnym położeniu lokalnego Kościoła, jego osiągnięciach i słabych punktach.

– Jak wiadomo, jednym z głównych celów wizyty hierarchów w ramach wizyty аd limina Apostolorum jest złożenie sprawozdania dotyczącego sytuacji Kościoła lokalnego w kraju. Oczekuje się, że będzie to obiektywne spojrzenie na rzeczywistość. Co mógłby obecnie Ekscelencja powiedzieć o współczesnym życiu Kościoła na Białorusi?
    – Kościół na Białorusi twardo stoi na nogach. Odrodził się po trwających w ciągu trzech pokoleń okrutnych prześladowaniach i dziś jest integralną częścią naszego społeczeństwa, odgrywa w nim znaczącą rolę. Coraz częściej Kościół wyraża swoją opinię o istniejących problemach i szczyci się ona uznaniem.
    Dużo uwagi Kościół poświęca działalności pasterskiej, ponieważ jego podstawowym zadaniem jest prowadzenie ludzi drogą zbawienia. Szczególną uwagą darzy dzieła charytatywne i spieszy z pomocą do tych, kto się znalazł w potrzebie materialnej lub duchowej. †

Dobrym świadectwem dojrzałości Kościoła na Białorusi, jego roli w społeczeństwie i znaczenia w Europie jest to, że miasto Mińsk w ubiegłym roku zostało wybrane do przeprowadzenia Plenarnego Zebranie Rady Konferencji Biskupów Europy. Świadczy to o uznaniu dla naszego Kościoła na arenie europejskiej i jest zaszczytem dla kraju. Warto też zwrócić uwagę na nieustanne wzmacnianie więzi i kontaktów Kościoła katolickiego na Białorusi z Cerkwią prawosławną.
    Ciesząc się z sukcesu, trzeba też zaznaczyć, że w naszym Kościele istnieje sporo problemów. Jednym z najbardziej aktualnych jest niewystarczająca liczba świątyń, szczególnie w dużych miastach. Osiedla rosną jak grzyby po deszczu i są tam potrzebne nowe kościoły do duchowego „karmienia” wiernych.
    Znaczącym problemem pozostaje moralna postawa społeczeństwa, w którym jest głoszona idea braku prawdy absolutnej. Wszystko jest względne, więc zasady moralne niby też mogą się zmieniać, a to jest sprzeczne z Bożymi przykazaniami. Oznaką duchowej degradacji są problemy w rodzinach, o czym świadczy coraz większa liczba rozwodów, mała liczba dzieci w rodzinach i niestety szeroko rozpowszechniona praktyka przerywania ciąży, in vitro, zaniedbanie przez rodziców odpowiedniego wychowania dzieci itd. W czasie, gdy mamy dużo fajnej i aktywnej młodzieży, wielką trwogę budzi jej religijna obojętność, co dziś przejawia się coraz częściej.
    Teraz w wychowaniu młodych ludzi większą rolę odgrywają media niż tradycyjne autorytety.
    Brak konkordatu między Stolicą Apostolską a Białorusią „hamuje” rozwój Kościoła i nie daje możliwości w pełni realizować jego misję. Mimo tych i wielu innych problemów miejscowy Kościół dynamicznie i pewnie kroczy w przyszłość, aby być radością i nadzieją naszego społeczeństwa.
   
    – Ostatnia podobna wizyta biskupów Białorusi do Watykanu miała miejsce w 2009 roku. W jakim stopniu zmieniła się sytuacja miejscowego Kościoła w ciągu tych lat? Czy możemy mówić o pewnych zauważalnych i znacznych zmianach?
    – Kościół na Białorusi 2018 roku bardzo się różni od Kościoła 2009 roku. W ciągu tego czasu zbudowano wiele świątyń, choć ich liczba nadal nie jest wystarczająca. Widzimy jakościowy rozwój katolickich środków masowego przekazu i ich aktywność na przestrzeni medialnej naszego kraju. Da się to zauważyć na przykładzie portalu Konferencji Katolickich Biskupów na Białorusi Catholic.by, gazet „Słowo Życia” i „Katalicki Wiesnik”. Została założona białoruska redakcja „Radio Maryja”. Są realizowane transmisje online nabożeństw z różnych kościołów. Powstał wariant cyfrowy Liturgii Godzin.
    Dynamicznie się rozwija działalność wydawnicza. Zostało przygotowanych i wydanych wiele ksiąg liturgicznych, teologicznych oraz innych o tematyce religijnej, a także podręczników do katechizacji. Ukazanie się Nowego Testamentu w języku białoruskim uświetniło obchody Jubileuszu 500-lecia wydania Biblii Franciszka Skaryny .
    Rozwijają się katolickie instytucje edukacyjne, które przygotowują wiernych świeckich do pomocy w duszpasterstwie parafialnym. Do istniejących kursów katechetycznych przy Wydziale Nauczania i Wychowania Katolickiego Kurii Grodzieńskiej oraz Katechetycznego Koledżu im. Zygmunta Łozińskiego w Baranowiczach dołączył Miński Koledż Katechetyczny im. św. Jana Chrzciciela.
    Szczególną uwagę Ko- ściół zwraca na bardzo potrzebne i aktualne dla naszego kraju duszpasterstwo młodzieży. Jej głos coraz głośniej rozbrzmiewa podczas Światowych Dni Młodzieży, na różnych forach międzynarodowych, w pielgrzymkach do białoruskich i zagranicznych sanktuariów. Kościół, świadomy odpowiedzialności za duchowy stan rodziny jako głównej komórki w organizmie społeczeństwa, dużo zdziałał w sprawie przygotowania specjalistów do poradni rodzinnej.
    Powoli rozwija się wyspecjalizowane duszpasterstwo w szpitalach. Pojawiły się też nowe możliwości do odwiedzania przez kapłanów więźniów. Organizacja charytatywna „Caritas” stała się jedną z wiodących w naszym kraju, współpracują z nią towarzystwa dobroczynne powstałe przy innych konfesjach oraz państwowe struktury opieki społecznej.
    Z powodu silnego wpływu idei moralnego relatywizmu oraz etyki sytuacyjnej, a także z powodu niezgodnego z nauką Kościoła i duchem Ewangelii wykorzystania osiągnięć naukowych (szczególnie dotyczy to gałęzi genetyki), istnieje sporo sprzecznych pytań religijnych. I trzeba na nie odpowiedzieć jak najszybciej, gdyż można się spóźnić i pociąg życia odjedzie bez Kościoła.
   
    – Czy warto i sensownie jest, rozwiązując pewne sprzeczne pytania religijne, wykorzystywać doświadczenie Kościoła w innych krajach świata?
    – Tak, takie doświadczenie jest potrzebne. Gdy na przykład we Włoszech omawiano nowy dekret o legalizacji aborcji, na ulicach miast pojawiła się ogromna liczba plakatów z napisami: „Ty również byłeś embrionem”. Bardzo wymowne. Powinniśmy pomyśleć o czymś podobnym. Jeśli nie jest możliwe umieszczenie takich plakatów na ulicach, można uczynić to przynajmniej w świątyniach. W homiliach i kazaniach na temat rodziny i obrony życia poczętego często przypominam ludziom o tej praktyce włoskiego Kościoła i widzę, jak żywo reagują.
   
    – Z jakimi wyzwaniami współczesności dziś spotyka się zarówno Kościół lokalny, jak i powszechny? Na co warto zwrócić uwagę wiernym całego świata?
    – Najniebezpieczniejszymi wyzwaniami współczesności zarówno dla Kościoła powszechnego, jak i lokalnego są wspomniane wcześniej kryzys rodziny i problem zachowania Bożego daru życia, którym coraz częściej manipulują i który staje się towarem.
    Dużą trwogę budzi rozpowszechnianie sekularyzmu i wyzbycie się norm etycznych, chęć zupełnej swobody bez odpowiedzialności, upadek moralności, rozprowadzanie narkotyków, korupcja, dążenie w dowolny sposób zdobyć bogactwo i władzę oraz mieć rozrywkę, negatywny wpływ amoralnych mediów na wychowanie człowieka, szczególnie młodzieży… I są to tylko niektóre punkty całej „litanii” duchowych anomalii współczesnego świata, który przeżywa głęboki kryzys wiary. Dlatego też nam wszystkim – na Białorusi i w świecie – niezbędna jest intensyfikacja ewangelizacji w celu nowego spotkania z Chrystusem, który jest Drogą, Prawdą i Życiem.
   
    – Ekscelencjo, czego biskupi Białorusi oczekują od spotkania z Ojcem Świętym Franciszkiem?
    – Papież jest następcą św. Piotra Apostoła, zadaniem którego jest wzmocnienie w nas wiary. Pragniemy usłyszeć jego ojcowskie pouczenie, by udoskonalać duszpasterstwa i rozwiązywać istniejące problemy, z którymi walczy Kościół na Białorusi.
    Zaprosimy również Ojca Świętego odwiedzić nasz kraj z wizytą apostolską. Katolicy już nie mogą się doczekać chwili, gdy ich duchowy nauczyciel odwiedzi Białoruś. Do tego dziś istnieją wszystkie predyspozycje. Papież został zaproszony przez Prezydenta Białorusi Aleksandra Łukaszenkę. Kościół utrzymuje braterskie relacje z Cerkwią prawosławną oraz innymi chrześcijańskimi i niechrześcijańskimi konfesjami. Całe nasze społeczeństwo, ogólnie rzecz biorąc, ma bardzo pozytywne nastawienie do idei wizyty Ojca Świętego na Białoruś.
   

Wizyta аd limina Apostolorum biskupów w Watykanie trwa od 31 stycznia do 7 lutego 2018 roku.     Biorą w niej udział metropolita mińsko-mohylewski arcybiskup Tadeusz Kondrusewicz, biskupi pomocniczy archidiecezji mińsko-mohylewskiej Jerzy Kasabucki i Aleksander Jaszewski SDB, biskup diecezji grodzieńskiej Aleksander Kaszkiewicz, biskup pomocniczy diecezjigrodzieńskiej Józef Staniewski, biskup diecezji pińskiej Antoni Dziemianko, biskup pomocniczy diecezji pińskiej Kazimierz Wielikosielec, biskup diecezji witebskiej Oleg Butkiewicz oraz wizytator apostolski dla grekokatolików Białorusi archimandryta Siergiusz Gajek.         Program wizyty zawiera wyjazd do Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej, Kongregacji Nauki Wiary, Edukacji Katolickiej, Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Kongregacji ds. Biskupów, Duchowieństwa, Instytutów Życia Konsekrowanego i Towarzystw Życia Apostolskiego, Kościołów wschodnich, Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia, Papieskich Rad ds. Popierania Jedności Chrześcijan oraz Interpretacji Tekstów Prawnych.         W ramach wizyty biskupi Białorusi celebrują też Msze św. w watykańskich bazylikach św. Piotra, św. Pawła, Matki Bożej Wielkiej oraz św. Jana na Lateranie..