Parafii i świątynie

Najstarszy dokument, dotyczący zakonu bernardyńskiego w związku z Grodnem pochodzi z 1494 r. Wtedy to Aleksander Jagiellończyk, Wielki Książę Litewski zapisał Bernardynom obszar dawnego grodu książęcego nad Niemnem, za miastem. Ale ani kościół ani klasztor wtedy prawdopodobnie nie powstały. Zakon Bernardynów przybył do Grodna najprawdopodobniej pod koniec XVI wieku. Sprawa budowy kościoła ożyła w 1586 r., kiedy to król Stefan Batory potwierdził nadanie wielkoksiążęce. Fundacja zaczęła nabierać realnych kształtów dopiero w 1595 r., gdy proboszcz kościoła farnego w Grodnie, Fabian Konopacki zwrócił się do prowincjała Bernardynów Benedykta Gąsiorka z prośbą o przyjęcie fundacji. Introdukcja (wprowadzenie na nowy teren) zakonników nastąpiła w tymże roku. Teren dawnych stajni królewskich ofiarowała im Anna Drucka Sokolińska. Tam właśnie Bernardyni mogli wystawić tymczasowy drewniany kościołek Świętego Krzyża. †

Z historii seminarium

W latach 1995-2008, 2010  Wyższe Seminarium Duchowne w Grodnie ukończyło 173 absolwentów, którzy obecnie pełnią posługę kapłańską nie tylko w naszej diecezji, lecz także w całej Białorusi i poza nią, m.in. w Rosji, na Ukrainie, we Włoszech,  Kazachstanie, Litwie, Izraelu, państwach Południowej Ameryki. Absolwenci seminarium kontynuują naukę na placówkach oświatowych Polski, Włoch, Francji. Na dzień dzisiejszy w seminarium wykłada 29 profesorów, studiuje 53 alumnów. †

Ku 170-leciu kościoła w Wierejkach

W roku 1826 został założony fundament znajdującego się w Wierejkach kościoła. Historia mówi nam, iż córka Józefa Bispinga i Teodory Suchodolskiej Aleksandra wyszła za mąż za rosyjskiego generała Aleksandra Świetczyna. Wypełniając prośbę matki, Aleksandra postanowiła wybudować w swojej posiadłości kościół (ich rodzina była katolicka, mąż zaś – prawosławny) pod warunkiem, iż we wsi Kuźmicze zostanie pobudowana cerkiew prawosławna.
    W 1828 r. ukazało się rozporządzenie Senatu Imperium Rosyjskiego zabraniające budowy kościołów i kaplic wyznania rzymskokatolickiego oraz greckokatolickiego bez specjalnego na to pozwolenia. Jednak ponieważ budowę kościoła w Wierejkach zaplanowano już wcześniej, ów zakaz nie powinien był go dotyczyć. Wszystko się robiło zgodnie z prawem. †

Parafia i Kościół w Naczy biorą swój początek od roku 1529.
    1529 r. - Maria, wdowa po Januszu Kościewiczu, z województwa podlaskiego, troszczy się o stworzenie parafii i funduje budownictwo kościoła.
    1756 r. - Książę Józef Kuczewski buduje na miejscu starego kościoła nowy - drewniany. Do nackiej parafii w tym czasie należało około 60 wiosek i parafia liczyła 9086 wiernych.
    1891 r. - wybudowana plebania.
    21 kwietnia 1900 r. - pozwolenie na budowę nowego kościoła we wsi Nacza.
    15 sierpnia 1900 r. - poświęcony kamień węgielny. Aktu poświęcenia dokonał ks. Karol Lubianiec, profesor Seminarium Duchownego w Wilnie.
    1910 r. - zbudowany nowy kościół z dwiema wieżami w stylu romańskim, cały wybudowany z czerwonej cegły, posadzkę wykonano z betonu. Długość kościoła wynosiła 76 arszynów, szerokość - 30 arszynów. Dach kościoła i wieże były pokryte ocynkowaną blachą. Parafia liczy 5142 wiernych. †

Wspomina rzeczy minione tylko ten, kto posiada własną historię. Co więcej, historia ta musi być pozytywna i wzbogacająca, a w dodatku w dynamiczny sposób wiążąca się z dniem dzisiejszym. Wspominanie dobrych wydarzeń własnej historii w sensie duchowym ma swoją długą tradycję. Wspomnienia są więc bogactwem człowieka i społeczności, w której żyje. Dzisiaj nawiązujemy do święta rocznicy poświęcenia Bazyliki katedralnej w Grodnie, które odbyło się 5 grudnia 1705 r. ,i wspomnienia 3 grudnia jej patrona św. Franciszka Ksawerego.

Świątynia ta powstawała w latach 1678-1705, kiedy w Grodnie działali Jezuici (Towarzystwo Jezusowe). Warto zaznaczyć, że Towarzystwo Jezusowe powstało jako «znak czasu» i odpowiedź na «potrzebę chwili». W odpowiednim też czasie Bóg wzbudzał w naszej historii osobowości, do których możemy się odwoływać jako do naszych przewodników i nauczycieli. Jednym z nich był wybitny jezuita św. Franciszek Ksawery. Święty Franciszek Ksawery był najpierw misjonarzem w Indii. Tam rozwinął wspaniałą działalność misyjną, nawracając na wiarę katolicką tysiące ludzi. Jako pierwszy misjonarz z Europy stanął na ziemi japońskiej. Stąd też święty Franciszek ogłoszony został głównym patronem misji katolickich. Stał się on też patronem obecnej Katedry grodzieńskiej, świątyni-sercu naszej diecezji. Brnąc w jej bogatą historię, warto wspomnieć, że pierwsza Msza święta w budowanym jeszcze kościele sprawowana była w 1700 r. Zaś 5 grudnia 1705 r. chełmiński biskup Teodor Potocki dokonał konsekracji świątyni. W uroczystości wzięli udział król August II i car Piotr I.†